Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thiết kế 13 nhóm chính sách vượt trội, áp dụng cho trung tâm tài chính tại Việt Nam, nhằm tạo thuận lợi để thu hút nguồn vốn, công nghệ, phương thức quản lý hiện đại cũng như áp dụng thử nghiệm các lĩnh vực kinh doanh mới. Theo dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, trung tâm tài chính là hệ sinh thái đa dạng các dịch vụ tài chính, tập trung tại một khu vực nhất định. Thành viên trung tâm tài chính là các tổ chức kinh tế được thành lập và hoạt động trong trung tâm tài chính theo các quy định của Nghị quyết của Quốc hội và các luật khác có liên quan, bao gồm doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện và các tổ chức khác thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh.

Thành lập trung tâm tài chính quốc tế toàn diện tại TP.HCM

Vào ngày 22/02/2025, Bộ Tư pháp đã họp thẩm định đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập và hoạt động của trung tâm tài chính tại Việt Nam. Trước đó, Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương thành lập trung tâm tài chính quốc tế toàn diện tại TP.HCM và trung tâm tài chính khu vực tại Đà Nẵng.

Thể chế hóa chủ trương của Bộ Chính trị cho phép trung tâm tài chính được áp dụng cơ chế quản lý đặc thù, vượt trội hơn so với quy định hiện hành, mang tính cạnh tranh, trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thiết kế 13 nhóm chính sách áp dụng tại trung tâm tài chính. Trong số các nhóm chính sách nêu trên, đáng chú ý là những quy định về việc: Được sử dụng các ngoại tệ tự do chuyển đổi; Được giao dịch bằng tài sản mã hóa, tiền mã hóa từ tháng 7/2026; Ưu đãi thuế, cấp thị thực dài hạn, có giá trị nhiều lần; Chính sách đất đai và thủ tục đầu tư.

Giai đoạn triển khai thực hiện

Dự án thành lập trung tâm tài chính quốc tế toàn diện tại TP.HCM đã bước sang giai đoạn triển khai quyết liệt: hoàn thiện pháp lý, tổ chức bộ máy, xúc tiến chính sách quốc tế, chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật và nhân sự. Theo kế hoạch, trong quý 2/2025 Quốc hội sẽ duyệt Nghị quyết, giai đoạn triển khai thực tế (đào tạo chuyên gia, xúc tiến đầu tư, khung pháp lý cho công nghệ tài chính - fintech) sẽ triển khai vào đầu năm 2026. Các bước triển khai về dự án tính đến đầu tháng 6 năm 2025 bao gồm:

Khung pháp lý chuẩn bị sẵn sàng

Vào ngày 8/4, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc họp thẩm định dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế (TTTC) tại Việt Nam. Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định, các đại biểu tham dự đề cập đến nhiều vấn đề liên quan đến giải quyết tranh chấp và quy định thành viên trong Trung tâm Tài chính.

Vào ngày 10/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành, địa phương liên quan về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh phải có hệ thống các chính sách đột phá, vượt trội, thu hút, thuyết phục được các nhà đầu tư tại Trung Đông, Trung Quốc, ASEAN, Hoa Kỳ, châu Âu... tham gia Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Vào ngày 20/5, tại Hội nghị Xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, kể từ khi khởi động Đề án và xây dựng dự thảo Nghị quyết, đã có hơn 10 hội nghị quốc gia và quốc tế được tổ chức tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM cũng như tại các trung tâm tài chính lớn ở châu Âu như London (Anh), Luxembourg, Frankfurt (Đức). Các cuộc tham vấn này đã mang lại nguồn thông tin vô cùng giá trị, giúp Chính phủ xây dựng được một dự thảo Nghị quyết tương đối hoàn chỉnh.

Mô hình “Một trung tâm – hai địa điểm”

Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết Việt Nam định hướng phát triển một trung tâm tài chính quốc tế nhưng hoạt động ở Đà Nẵng và TP.HCM tại Hội nghị Xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam vào ngày 20/5. Đây là quan điểm được nhiều chuyên gia ủng hộ.

Theo ông Richard McClellan, Đại sứ toàn cầu của Terne Holding, cho biết cần tư duy trung tâm tài chính là một hệ thống vận hành thống nhất, không phải một khu vực địa lý riêng lẻ. Đà Nẵng không cạnh tranh với TP.HCM và ngược lại còn có tính bổ trợ cho nhau. Một trung tâm tài chính quốc tế nhưng hoạt động tại hai địa phương có thể tận dụng tốt các lợi thế của mỗi địa phương.

Các nhóm chính sách đột phá

Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành, địa phương liên quan về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì vào ngày 10/5 đã đồng ý chủ trương ban hành và tổ chức thực hiện ngay 8 nhóm chính sách phù hợp với thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện Việt Nam; đồng thời thí điểm 6 nhóm chính sách thông dụng tại các trung tâm tài chính lớn trên thế giới, với lộ trình áp dụng phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam.

Trong đó, tập trung vào các giải pháp, nhiệm vụ: Phát triển cơ sở hạ tầng tài chính hiện đại, thúc đẩy xây dựng hệ thống thanh toán, lưu ký và giao dịch tài chính hàng đầu; thu hút nhân tài quốc tế, tạo cơ chế đãi ngộ, môi trường sống và làm việc hấp dẫn để thu hút các chuyên gia tài chính hàng đầu thế giới.

Cùng với đó là thúc đẩy đổi mới tài chính, phát triển các công cụ tài chính mới, như tài chính xanh, công nghệ tài chính (fintech), quản lý rủi ro tài chính; mở rộng hội nhập quốc tế, hợp tác với các tổ chức tài chính toàn cầu, tham gia những chuẩn mực tài chính quốc tế; bảo đảm an ninh tài chính, tăng cường giám sát và quản lý rủi ro, đảm bảo ổn định hệ thống tài chính...

Dự kiến Quốc hội sẽ thảo luận và thông qua Nghị quyết tại kỳ họp hiện đang diễn ra. Sau khi có phê chuẩn, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định hướng dẫn và TP.HCM - Đà Nẵng bắt đầu thiết lập bộ máy, hạ tầng, nhân lực cho giai đoạn đầu vào năm 2026.