Doanh nghiệp xuất nhập khẩu tìm giải pháp tối ưu chi phí nhờ EVFTA

Nhằm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp trong việc cập nhật thông tin, chia sẻ kinh nghiệm nhằm tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức khi thực thi Hiệp định EVFTA, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) phối hợp với Văn phòng Đại diện Thương mại Bang Rheinland-Pfalz (CHLB Đức) tại Việt Nam và Công ty TradeComply tổ chức Hội thảo “Tuân thủ quy định thương mại xuất nhập khẩu theo EVFTA để tối ưu chi phí và tận dụng ưu đãi thuế” vào sáng ngày 18/9/2025. Sự kiện thu hút sự tham dự của hơn 100 đại diện các cơ quan, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp và các cơ quan thông tấn báo chí.

Tại Hội thảo, bà Phương Nguyễn, Giám đốc điều hành Công ty TradeComply, nhấn mạnh rằng Hiệp định EVFTA mang lại cơ hội lớn nhưng chỉ thực sự phát huy khi doanh nghiệp Việt tuân thủ nghiêm ngặt các quy định. EVFTA cam kết xóa bỏ gần 99% dòng thuế trong vòng 7 năm, mở lợi thế cạnh tranh cho các ngành chủ lực như dệt may, da giày, gỗ nội thất, nông sản chế biến, thủy sản. Đơn cử, thuế áo sơ mi sang Đức giảm từ 12% xuống 0%, giúp tiết kiệm khoảng 1 triệu USD cho lô hàng 1 triệu chiếc; cà phê rang xay giảm từ 7-11% xuống 0%, tạo lợi thế vượt trội so với Brazil, Indonesia.

Tuy nhiên, chỉ một sai sót nhỏ trong tuân thủ cũng khiến doanh nghiệp mất toàn bộ ưu đãi. Các lỗi phổ biến gồm áp sai mã HS, không đáp ứng quy tắc xuất xứ 40%, thiếu C/O Mẫu EUR.1. Ngoài ra, các rào cản phi thuế quan về an toàn thực phẩm, kiểm dịch, nhãn mác, môi trường ngày càng khắt khe, trong khi sai mã HS và nhập liệu thủ công có thể làm tăng 20 - 30% chi phí tuân thủ.

Từ năm 2025 - 2026, loạt quy định mới của EU như CBAM (thuế carbon) và EUDR (chống phá rừng) sẽ trực tiếp tác động tới xuất khẩu sắt thép, xi măng, nhôm, phân bón, cà phê, gỗ và cao su. Doanh nghiệp Việt phải xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, minh bạch chuỗi cung ứng, đáp ứng tiêu chuẩn ESG nếu không muốn bị loại khỏi thị trường.

Theo bà Phương Nguyễn, trong bối cảnh mới, thương mại quốc tế không còn chỉ là vấn đề logistics hay giá cả mà cốt lõi là năng lực tuân thủ, yếu tố then chốt để doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao sức cạnh tranh và mở rộng thị phần EU.

Tại Hội thảo, bà Phan Thụy My - Aimee, Trưởng Văn phòng Đại diện Thương mại bang Rheinland-Pfalz (CHLB Đức) tại Việt Nam, đã giới thiệu tổng quan tiềm năng của bang, nhấn mạnh đây không chỉ là điểm đến kinh doanh lý tưởng mà còn là cầu nối chiến lược giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường châu Âu.

Nằm ở trung tâm châu Âu, Rheinland-Pfalz có diện tích gần 20.000 km2, dân số 4,05 triệu người, kết nối thuận lợi với sân bay Frankfurt (30 km) và các nước lân cận chỉ trong 2 - 4 giờ. Hệ thống giao thương hiện đại gồm 605 km sông và 141 cảng nội địa. Năm 2022, GDP đạt 171,7 tỷ euro, tăng 42,5% so với 2005; cơ cấu kinh tế đặc trưng bởi 99% doanh nghiệp SME, nhiều công ty gia đình lâu đời, với tỷ lệ xuất khẩu chiếm 58%. Các ngành thế mạnh trải rộng từ ô tô, hóa chất, y tế, rượu vang đến AI, công nghệ số và môi trường. Bang cũng tập trung nghiên cứu với 4 đại học, 8 trường khoa học ứng dụng và 23 viện nghiên cứu, tiêu biểu là Trung tâm Nghiên cứu Đức về AI.

Rheinland-Pfalz hỗ trợ doanh nghiệp bằng quỹ đổi mới, chương trình ươm tạo - tăng tốc khởi nghiệp, cùng mạng lưới xúc tiến thương mại từ Sở Ngoại thương, Phòng Thương mại - Công nghiệp và Ngân hàng Đầu tư RLP.

Với vai trò đầu mối xúc tiến thương mại, đầu tư và hỗ trợ hội nhập quốc tế, ITPC kỳ vọng qua hội thảo, doanh nghiệp sẽ nắm vững EVFTA, tránh rủi ro mất ưu đãi thuế quan, đồng thời cập nhật kịp thời quy định mới từ EU (2025 - 2026) và ứng dụng số hóa, đặc biệt công cụ trợ lý xuất khẩu, để nâng cao năng lực tuân thủ và mở rộng thị trường.