Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) đã quyết định cắt giảm lãi suất quỹ liên bang 0,25 điểm phần trăm, đưa biên độ lãi suất xuống 4,00% - 4,25% sau cuộc họp ngày 16 - 17/9/2025. Đây là lần nới lỏng chính sách tiền tệ đầu tiên trong năm, đánh dấu sự chuyển hướng từ ưu tiên chống lạm phát sang hỗ trợ thị trường lao động đang có dấu hiệu suy yếu.

Theo kết quả bỏ phiếu, 11/12 thành viên Ủy ban Thị trường Mở (FOMC) ủng hộ mức cắt giảm 0,25 điểm phần trăm, trong khi một thành viên muốn hành động mạnh tay hơn với mức giảm 0,50 điểm. Fed cũng phát tín hiệu có thể tiếp tục ít nhất hai lần cắt giảm lãi suất nữa trong năm 2025.

Áp lực buộc Fed phải hành động

Fed đang đứng trước tình thế khó khăn khi phải cân bằng giữa việc hỗ trợ thị trường lao động suy yếu và kiểm soát lạm phát gia tăng. Dữ liệu việc làm tháng 8 cho thấy nền kinh tế Hoa Kỳ chỉ tạo thêm được 22.000 việc làm mới, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng. Đáng lo ngại hơn, báo cáo của USA Today chỉ ra rằng nền kinh tế Hoa Kỳ đã mất 13.000 việc làm trong tháng 6 - lần đầu tiên xảy ra tình trạng mất việc làm kể từ tháng 12/2020.

Bên cạnh đó, lạm phát đã tăng lên 2,9% trong tháng 8, vượt mục tiêu 2% của Fed, chủ yếu do tác động từ chính sách thuế quan mới. Mặc dù vậy, các nhà phân tích cho rằng Fed sẽ ưu tiên hỗ trợ thị trường lao động hơn là lo ngại về lạm phát tạm thời.

Theo dữ liệu từ CME FedWatch, thị trường hiện đang định giá xác suất 94,5% Fed sẽ cắt giảm 25 điểm cơ bản trong cuộc họp này. Reuters dự báo thị trường kỳ vọng tổng cộng 3 lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025, tăng từ 2 lần như dự báo trước đó.

Giảm áp lực tỷ giá và hỗ trợ chính sách tiền tệ

Quyết định cắt giảm lãi suất của Fed được dự báo sẽ mang lại nhiều tác động tích cực đến nền kinh tế Việt Nam. Theo báo cáo từ Diễn đàn Doanh nghiệp, việc USD suy yếu do Fed cắt giảm lãi suất sẽ giúp giảm áp lực lên tỷ giá VND/USD, hiện đang ở mức 26.457 VND/USD (theo Vietcombank ngày 15/9).

Tờ The Investor nhận định rằng điều này tạo ra “không gian quý báu” cho chính sách tiền tệ của Việt Nam. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ có thêm dư địa để duy trì lãi suất thấp nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế mà không phải lo ngại về áp lực tỷ giá như trước đây.

Theo báo VietnamNet, việc Fed cắt giảm lãi suất sẽ giúp “giảm áp lực lên tỷ giá của Việt Nam”. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang cần duy trì tính cạnh tranh của hàng xuất khẩu trên thị trường quốc tế.

Thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài

Báo Vietnam Plus dẫn lời các chuyên gia kinh tế cho rằng việc Fed cắt giảm lãi suất sẽ “tác động tích cực đến nền kinh tế Việt Nam”. Khi lãi suất Hoa Kỳ giảm, các nhà đầu tư sẽ tìm kiếm cơ hội đầu tư có lợi suất cao hơn tại các thị trường mới nổi như Việt Nam.

Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) dự kiến sẽ tăng mạnh khi chi phí vay vốn quốc tế giảm. Theo phân tích của báo Vietnam-Briefing, việc giảm lãi suất tại Hoa Kỳ sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam dễ dàng tiếp cận nguồn vốn ngoại tệ với chi phí thấp hơn.

Thị trường chứng khoán Việt Nam cũng được dự báo sẽ hưởng lợi từ dòng vốn gián tiếp khi các nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm tài sản có lợi suất cao hơn. Đây là động lực quan trọng hỗ trợ kế hoạch nâng cấp thị trường chứng khoán Việt Nam lên tình trạng thị trường mới nổi theo tiêu chí MSCI vào năm 2030.

Hỗ trợ xuất khẩu và kiểm soát chi phí

Việc USD suy yếu sẽ giúp Việt Nam duy trì khả năng cạnh tranh xuất khẩu mà không cần phải phá giá VND mạnh. Báo VietnamNet phân tích rằng điều này giúp kiểm soát chi phí nhập khẩu nguyên liệu, đặc biệt quan trọng với các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.

Tuy nhiên, theo phân tích từ chuyên gia, việc Fed cắt giảm lãi suất là “con dao hai lưỡi” đối với Việt Nam. Mặc dù mang lại nhiều lợi ích về tài chính, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro từ sự chậm lại của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Rủi ro từ suy yếu nhu cầu thị trường Hoa Kỳ

Theo Tổng cục Thống kê, xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 99,1 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm 2025, tăng 26,4% so với cùng kỳ năm trước, là một trong những động lực quan trọng của tăng trưởng GDP. Tuy nhiên, việc Fed cắt giảm lãi suất thường là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Hoa Kỳ đang gặp khó khăn và cần kích thích tăng trưởng. Khi kinh tế Hoa Kỳ chậm lại, sức mua của người tiêu dùng Hoa Kỳ sẽ suy giảm, dẫn đến việc giảm nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm “Made in Vietnam”.

Các ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, giày dép, dệt may có thể chịu tác động tiêu cực nếu sức mua của người tiêu dùng tại Hoa Kỳ suy giảm. Chuyên gia từ VinaCapital cảnh báo rằng Việt Nam cần “chuyển sang dựa vào động lực nội tại để duy trì tăng trưởng”.

Tác động từ chính sách thương mại Hoa Kỳ

Mặc dù Fed cắt giảm lãi suất có thể làm USD suy yếu, chính sách thuế quan 20% đối với hàng hóa Việt Nam vẫn được duy trì và đã có hiệu lực từ ngày 7/8/2025. Chuyên gia kinh tế dự báo VND có thể mất giá 3% so với USD trong năm 2025.

Dự báo này tưởng chừng mâu thuẫn với việc Fed cắt giảm lãi suất (thường làm USD yếu đi), nhưng được giải thích bởi tác động tiêu cực từ thuế quan 20% sẽ vượt trội hơn lợi ích từ USD suy yếu. Thuế quan cao khiến xuất khẩu Việt Nam giảm, dẫn đến ít USD chảy vào nền kinh tế từ hoạt động thương mại, tạo áp lực mất giá lên VND.

Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có chiến lược linh hoạt để tận dụng lợi ích từ việc Fed cắt giảm lãi suất - chẳng hạn như thu hút đầu tư nước ngoài và giảm chi phí vay ngoại tệ - trong khi giảm thiểu tác động từ chiến tranh thương mại thông qua đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.