Ngày 31.7.2024, UBND TP.HCM ban hành quyết định 4330/QĐ-UBND về Kế hoạch Triển khai Đề án “Phát triển kinh tế số, kinh tế chia sẻ và kinh tế tuần hoàn trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020- 2025, tầm nhìn đến năm 2030” năm 2024-2025. Bản tin ITPC trích một số nội dung về phát triển kinh tế số, phát triển kinh tế chia sẻ- thương mại điện tử và kinh tế tuần hoàn. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc. 

Mục tiêu của nhiệm vụ trong tâm phát triển các mô hình kinh tế mới là đổi mới tư duy và thống nhất nhận thức về các mô hình kinh tế mới như kinh tế số, kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn và các loại hình kinh tế sáng tạo khác theo đà phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ và CMCN 4.0; định hướng các giải pháp hỗ trợ phát triển các mô hình kinh tế mới; nâng cao trình độ và năng lực đổi mới sáng tạo nhằm phát triển nguồn nhân lực phục vụ phát triển các mô hình kinh tế mới, ứng dụng triển khai các mô hình kinh doanh mới.

Kế hoạch Phát triển kinh tế số có mục tiêu là Thúc đẩy phát triển kinh tế số với 04 trụ cột – công nghiệp công nghệ thông tin, số hóa các ngành kinh tế, quản trị số và dữ liệu số; tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghệ số và giải quyết vấn đề phát sinh trong quá trình phát triển kinh tế số.

Kế hoạch triển khai năm 2024-2025 gồm:  

- Đẩy mạnh thực hiện Kế hoạch số 2649/KH-UBND ngày 16/6/2023 của Ủy ban nhân dân Thành phố về triển khai Quyết định số 411/QĐ-TTg ngày 31 tháng 3 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2023-2025; Chương trình “Chuyển đổi số thành phố Hồ Chí Minh” và Đề án “Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh” năm 2024-2025, tập trung các nhiệm vụ phát triển kinh tế số. 

- Xây dựng mô hình kinh tế số của Thành phố có trọng tâm, trọng điểm, có tính dẫn dắt, đột phá khơi thông việc phát triển kinh tế số. 

- Tiếp tục phát triển, hoàn thiện nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu của Thành phố (HCM LGSP) và sử dụng các nền tảng hỗ trợ quản trị. Thúc đẩy ứng dụng nền tảng trí tuệ nhân tạo, trợ lý ảo trong hỗ trợ doanh nghiệp và người dân trong giải quyết các thủ tục hành chính. 

- Tiếp tục phát triển cơ sở dữ liệu chuyên ngành và triển khai cung cấp dữ liệu mở thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo dựa trên dữ liệu. Vận hành, khai thác hiệu quả Cổng dữ liệu, Cổng Bản đồ số Thành phố và Kho dữ liệu điện tử trực tuyến của người dân, tổ chức. 

- Nghiên cứu, đề xuất kế hoạch và triển khai thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi số trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 

- Thúc đẩy phát triển doanh nghiệp công nghệ số thông qua triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất công nghiệp ứng dụng công nghệ 4.0 và chuyển đổi số để phát triển sản xuất thông minh. Xây dựng Đề án xây dựng mới một số khu công nghệ thông tin tập trung tại Thành phố. Đẩy mạnh ứng dụng các nền tảng số trong quản trị, sản xuất tại các khu công nghiệp, khu chế xuất và thúc đẩy, kết nối sự tham gia của các doanh nghiệp công nghệ số. Xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới trong phạm vi khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, trung tâm đổi mới sáng tạo trên địa bàn Thành phố.

 - Đẩy mạnh số hóa các ngành kinh tế, tập trung ưu tiên 7 ngành, lĩnh vực gồm: y tế, giáo dục và đào tạo, lao động, việc làm và an sinh xã hội, du lịch, nông nghiệp và phát triển nông thôn, tài nguyên và môi trường, logistics. 

- Tiếp tục tổ chức các chương trình đào tạo, truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về sử dụng dịch vụ kinh tế số, pháp luật về hợp đồng số cho người sử dụng dịch vụ, đảm bảo an toàn trong thanh toán các hợp đồng điện tử. Triển khai nghiên cứu về Giải pháp phát triển kinh tế số trên địa bàn Thành phố.

Kế hoạch Phát triển kinh tế chia sẻ và thương mại điện tử có mục tiêu là nắm bắt xu hướng phát triển các loại hình kinh tế chia sẻ, khuyến khích đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ số, thương mại điện tử, góp phần phát triển nền kinh tế số; đề xuất chính sách cụ thể, đồng bộ nhằm thúc đẩy phát triển hiệu quả hoạt động kinh tế chia sẻ và kinh tế truyền thống trên địa bàn Thành phố, đảm bảo quyền lợi, trách nhiệm và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia hoạt động kinh tế chia sẻ, góp phần chuyển dịch kinh tế Thành phố theo hướng hiện đại và bền vững. 

Kế hoạch triển khai năm 2024-2025 gồm:

- Xây dựng và triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế chia sẻ trên địa bàn Thành phố đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030; triển khai các nhiệm vụ theo Quyết định số 999/QĐ-TTg ngày 12/8/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ”.

 - Tiếp tục thực hiện Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2025 và triển khai kế hoạch hàng năm. Thúc đẩy phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới; đẩy mạnh xây dựng cơ sở dữ liệu về hoạt động thương mại trên địa bàn phục vụ công tác quản lý nhà nước; khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng tham gia giao dịch thương mại điện tử; đẩy mạnh hình thức kinh doanh thương mại điện tử và mua sắm trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt, từng bước thay đổi thói quen, hành vi mua sắm của người tiêu dùng theo hướng hiện đại, văn minh. 

- Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật, trang bị kiến thức, kỹ năng kinh doanh, tiêu dùng trong các giao dịch thương mại điện tử, kinh tế chia sẻ; tổ chức hội thảo, tập huấn cho các cá nhân và doanh nghiệp để nâng cao năng lực hiểu biết về nghĩa vụ, trách nhiệm để thực hiện đúng các quy định liên quan đến thương mại điện tử, kinh tế chia sẻ, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, giúp người tiêu dùng an tâm tham gia giao dịch điện tử. 

- Thường xuyên rà soát các hoạt động kinh doanh theo mô hình kinh tế chia sẻ trên địa bàn về thủ tục thành lập doanh nghiệp, cách thức huy động vốn, phương thức đầu tư, quản lý rủi ro, nghĩa vụ nộp thuế, quản lý người lao động, quan hệ lao động...; kiến nghị hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan để đảm bảo cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp kinh doanh theo mô hình kinh tế truyền thống và kinh tế chia sẻ. 

- Thúc đẩy hoạt động cộng sinh công nghiệp trong khu công nghiệp và khu kinh tế, hợp tác xây dựng, chuyển đổi thành các khu công nghiệp sinh thái. Phối hợp các cơ quan Trung ương theo dõi và triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát liên quan đến kinh tế chia sẻ trên địa bàn Thành phố. 

- Rà soát, đánh giá các chính sách hỗ trợ hiện có liên quan, đề xuất các giải pháp phù hợp bảo vệ người tiêu dùng, bảo hộ người lao động và ứng dụng các công nghệ mới trong mô hình kinh tế chia sẻ, thương mại điện tử trên địa bàn Thành phố. Nghiên cứu đề xuất cơ chế giảm thiểu rủi ro cho các bên trong mô hình kinh tế chia sẻ, như cơ chế giám sát, cảnh báo sớm cho người cung cấp dịch vụ và cơ chế bảo vệ người tiêu dùng.

Về Phát triển kinh tế tuần hoàn có mục tiêu là  Đẩy mạnh phát triển kinh tế tuần hoàn góp phần tái cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững; khai thác và sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên, năng lượng; khuyến khích phát triển và sử dụng nguyên vật liệu, năng lượng và sản phẩm thân thiện môi trường, có thể tái tạo, tái sử dụng và tái chế; hỗ trợ phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn theo các cấp độ - Thành phố, khu công nghiệp, ngành, lĩnh vực và doanh nghiệp, người tiêu dùng, người dân. Tăng cường hợp tác quốc tế, trao đổi kinh nghiệm và huy động các nguồn lực hiệu quả nhằm phát triển kinh tế tuần hoàn trên địa bàn. 

Kế hoạch thực hiện năm 2024-2025 gồm: 

- Tiếp tục triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế tuần hoàn trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 20303; theo dõi, rà soát các văn bản từ cấp thẩm quyền Trung ương và các chương trình liên quan để điều chỉnh, sửa đổi, cập nhật, bổ sung cho phù hợp. 

- Triển khai Chương trình Giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020-20304 và các kế hoạch theo định kỳ; tập trung các giải pháp ngăn chặn xu hướng tái ô nhiễm môi trường, từng bước cải thiện chất lượng môi trường Thành phố, thích ứng với biến đổi khí hậu và hướng tới đạt được các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030. 

- Tiếp tục triển khai các chương trình truyền thông về kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, qua đó hình thành ý thức của người dân về giảm thiểu, phân loại, tái sử dụng, tái chế chất thải, rác thải; huy động sự tham gia của người dân trong thu gom, phân loại rác thải. Tổ chức hội nghị, hội thảo, chương trình đào tạo về kinh tế tuần hoàn, tiếp cận với công nghệ mới cho cán bộ công chức, viên chức, doanh nghiệp. Xây dựng tài liệu hướng dẫn, đào tạo, hỗ trợ triển khai và nhân rộng các mô hình thực hành tốt kinh tế tuần hoàn, kinh doanh bền vững tại doanh nghiệp và các ngành kinh tế.

 - Tiếp tục rà soát các quy định liên quan, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở sản xuất kinh doanh áp dụng kinh tế tuần hoàn. Triển khai các chính sách, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận và phát triển kinh tế tuần hoàn như: hỗ trợ đào tạo, tư vấn doanh nghiệp hoàn thiện chiến lược, thiết kế mô hình, phương án kinh doanh, giải pháp công nghệ áp dụng kinh tế tuần hoàn; thực hiện các chương trình ươm tạo, tăng tốc cho các dự án đổi mới sáng tạo, phát triển, thử nghiệm sản phẩm, chuyển giao công nghệ về kinh tế tuần hoàn; tiếp cận tín dụng cho kinh tế tuần hoàn, kinh doanh bền vững từ Quỹ Bảo vệ môi trường; xúc tiến thương mại đầu tư, kết nối cung cầu, quảng bá sản phẩm, dịch vụ kinh doanh bền vững, kinh tế tuần hoàn… Phối hợp các cơ quan Trung ương triển khai Cơ chế thử nghiệm phát triển kinh tế tuần hoàn. 

- Thúc đẩy sản xuất sạch hơn, sản xuất các sản phẩm thân thiện môi trường, áp dụng mô hình, liên kết bền vững theo chuỗi vòng đời sản phẩm, chuỗi cung ứng tuần hoàn. Phát triển các thị trường cho sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, sản phẩm được sản xuất theo các quy trình mang tính bền vững. Tiếp tục triển khai Kế hoạch thực hiện Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2030 nhằm thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững trên nền tảng đổi mới, sáng tạo, thực hành và phát triển các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững, đẩy mạnh sản xuất và tiêu dùng nội địa bền vững, tạo việc làm ổn định và việc làm xanh, thúc đẩy lối sống bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, hướng đến phát triển nền kinh tế tuần hoàn. 

- Triển khai thực hiện kinh tế tuần hoàn trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên của Thành phố. Đẩy mạnh mua sắm công xanh; đầu tư công xanh; kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái và nông nghiệp bền vững; mô hình cộng sinh công nghiệp; khu công nghiệp sinh thái; kinh doanh dịch vụ, du lịch sinh thái…

 - Tổ chức triển khai các nghiên cứu làm cơ sở cho xây dựng chính sách, định hướng phát triển của Thành phố trong thời gian tới như: khả năng thực thi chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) của doanh nghiệp trong một số ngành, lĩnh vực; giải pháp cải thiện Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) của Thành phố nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm môi trường, thiên tai và biến đổi khí hậu đối với hoạt động sản xuất kinh doanh và tính bền vững của doanh nghiệp; khả năng triển khai mô hình dịch vụ đô thị tích hợp với hệ thống cung cấp năng lượng – thực phẩm – nước trên địa bàn Thành phố… 

- Huy động nguồn lực quốc tế trong hỗ trợ kỹ thuật, đầu tư kiểm soát chất thải, rác thải; tiếp nhận các mô hình quản lý, công nghệ sản xuất các sản phẩm thay thế, tái chế chất thải, rác thải và chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh phù hợp với điều kiện thực tiễn của Thành phố. Trao đổi kinh nghiệm và hợp tác trong nghiên cứu, phát triển các mô hình, chia sẻ thông tin, dữ liệu với các quốc gia và vùng lãnh thổ trong khu vực, trên thế giới về kinh tế tuần hoàn và các mô hình kinh doanh bền vững. Tiếp tục cụ thể hóa và làm sâu sắc hơn các hoạt động về phát triển kinh tế tuần hoàn trong khuôn khổ Tổ Công tác chung Thành phố Hồ Chí Minh – Ngân hàng Thế giới.

 - Hoàn chỉnh và duy trì cập nhật bộ dữ liệu phát sinh rác thải, nước thải, năng lượng phát sinh hàng năm của Thành phố; xây dựng bản đồ dữ liệu (mapping) về nguồn và xử lý chất thải rắn. Giám sát hiệu quả việc khai thác, sử dụng tài nguyên trên địa bàn. Xử lý nghiêm các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, các hành vi gây ô nhiễm môi trường; kiểm soát chặt chẽ các nguồn xả thải, nhất là nước thải và rác thải làng nghề, rác thải sinh hoạt nông thôn và việc nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất. Rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật để thúc đẩy hoạt động phân loại rác thải nhựa, thu gom và tái chế chất thải, giảm thiểu chất thải nhựa theo nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền”; quy định về giá dịch vụ thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt; quy định phân loại chất thải rắn sinh hoạt và quản lý chất thải cồng kềnh… 

Nguồn: Phòng Thông tin.