Các công ty nhập khẩu hàng hóa ở Mỹ đang nhận được ngày càng nhiều thông báo về các chuyến tàu chở hàng khỏi Trung Quốc bị hủy bởi các công ty vận tải đường biển. Đây là một cách để các hãng tàu cân bằng lại tình trạng sụt giảm số lượng đặt chuyến do tác động từ các kế hoạch thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump và sự leo thang của chiến tranh thương mại.

Theo hãng tin CNBC, công ty vận tải HLS Group đã ghi nhận tổng cộng 80 chuyến tàu từ Trung Quốc bị hủy trong thời gian gần đây. Trong một báo cáo gửi khách hàng trong tuần này, công ty  nói rằng thương chiến Mỹ - Trung đang dẫn tới sự sụt giảm nhu cầu, và các hãng vận tải biển bắt đầu phải tạm dừng hoặc điều chỉnh dịch vụ xuyên Thái Bình Dương.

ONE, một liên minh vận tải biển lớn, đã “tạm dừng cho tới khi có thông báo tiếp theo” một tuyến vận tải mà liên minh dự kiến đưa trở lại vào tháng 5 tới, với các hải cảng ở Thanh Đảo, Ninh Ba, Thượng Hải, Pusan, Vancouver và Tacoma. Một tuyến hiện tại của ONE dự kiến sẽ hủy việc cập cảng ở Wilmington ở bang North Carolina, Mỹ.

Giới phân tích cho rằng sự suy giảm của hoạt động vận tải tàu container tới Bắc Mỹ sẽ gây ra những hệ lụy lớn đối với nhiều mối liên kết trong nền kinh tế và chuỗi cung ứng, bao gồm các hải cảng và doanh nghiệp logistics. Giả sử mỗi chuyến tàu bị hủy lẽ ra chở 8.000-10.000 TEU (đơn vị tương đương thùng hàng kích thước 20 foot), số lượng hàng hóa vận tải bị hủy chuyến sẽ là 640.000-800.00 container, đồng thời sẽ dẫn tới giảm hoạt động và số tiền phí thu được ở các cảng. Các hoạt động xếp dỡ, vận tải container bằng xe tải và đường sắt, và lưu kho hàng hóa cũng giảm theo.

Ngày 16/4, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cảnh báo rằng triển vọng thương mại toàn cầu đã “xấu đi nhanh chóng” do kế hoạch thuế quan đối ứng của ông Trump. Giá cổ phiếu của hãng vận tải đường bộ Mỹ JB Hunt giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11/2020 sau khi công ty đề cập tới sự bấp bênh do thuế quan gây ra.

“Chúng tôi không thể lường trước được lượng đặt chuyến lại giảm mạnh đến như vậy”, CEO Alan Murphi của công ty Sea-Intelligence nói với CNBC. “Phần lớn dịch vụ vận tải container đường biển từ châu Á tới Mỹ là từ Trung Quốc. Sẽ không có chuyện không còn những container hàng để chở, nhưng số thùng hàng sẽ giảm. Sắp tới, số chuyến tàu bị hủy sẽ rất nhiều”.

Trung Quốc hiện chiếm khoảng 30% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu qua tàu container vào Mỹ, giảm từ mức khoảng 37% vào năm 2018, nhưng chiếm xấp xỉ 54% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu qua tàu container vào Mỹ từ khu vực châu Á, giảm từ mức 67% vào năm 2018.

Ông Bruce Chan, Giám đốc phụ trách mảng logistic và di chuyển tương lai toàn cầu của công ty Stifel, nói rằng chính sách thuế quan của Mỹ đã gây ra sự bất định lớn về nhu cầu của người tiêu dùng, và các nhà bán lẻ buộc phải thận trọng với lượng hàng tồn kho, nhất là sau khi họ đã tích trữ hàng hóa nhiều quá mức vào các năm 2021-2022 sau thời kỳ tắc nghẽn chuỗi cung ứng vì đại dịch Covid-19.

Sự bấp bênh đó đang bắt đầu được thể hiện qua những chuyến tàu bị hủy trên Thái Bình Dương. Chúng tôi cho rằng điều này có thể sự sụt giảm 2 con số về lượng hàng hóa nhập khẩu qua tàu container vào Mỹ ngay từ tháng tới”, ông Chan nói.

Số lượng đặt chuyến tàu container từ tuần cuối của tháng 3 tới tuần đầu của tháng 4 trên toàn cầu và tới Mỹ đã sụt giảm mạnh. Tình trạng sụt giảm được ghi nhận ở nhiều loại hàng hóa khác nhau, gồm quần áo và phụ kiện, len sợ và vải vóc - những nhóm có mức giảm hơn 50%.

Do số container hàng hóa cần được vận chuyển giảm xuống, các hãng vận tải biển sẽ phải hủy chuyến và cả điều chỉnh các tuyến đường, chẳng hạn hủy bớt số cảng mà mỗi chuyến tàu dự định cập bến. “Thời Covid, các hãng vận tải biển đưa tàu đi bảo trì. Bây giờ, các hãng tàu cũng có thể hủy chuyến, cắt giảm số cảng mà mỗi chuyến tàu dự định cập bến, sử dụng tàu nhỏ hơn, hoặc giảm vận tốc di chuyển của tàu”, ông Murphy nói.

Những biện pháp như vậy sẽ làm giảm công suất vận tải container, giúp đảm bảo mỗi chuyến tàu vẫn đầy hàng, nhưng có thể gây ra những tác động khó lường về giá cước vận tải. Số chuyến tàu giảm do nhu cầu giảm có thể dẫn tới giá cước giảm, nhưng trên thực tế thời Covid, việc các chuyến tàu chở hàng bị hủy được xem là một nguyên nhân khiến giá cước tăng chóng mặt.

Nguồn: TBKTVN