Tập quán và văn hóa kinh doanh ở Philippines (kỳ 2)
Văn hóa giao tiếp
Giao tiếp bằng ánh mắt đóng vai trò quan trọng trong các cuộc trò chuyện nghiêm túc, là dấu hiệu thể hiện sự tự tin và thiện chí giữa các bên. Tại Philippines, ngôn ngữ không lời còn được ưa chuộng hơn cả lời nói trong nhiều tình huống giao tiếp hàng ngày.
Một cái nhướn mày có thể được hiểu là lời chào hay sự đồng tình. Khi buộc phải đi ngang qua người khác hoặc chen vào giữa cuộc trò chuyện, phép lịch sự yêu cầu bạn chìa một hoặc cả hai cánh tay với bàn tay nắm chặt và hướng xuống - một cử chỉ thể hiện sự tôn trọng theo phong cách Philippines.
Tiếng Anh là ngôn ngữ chính trong giao dịch thương mại, hợp đồng và thư tín. Tuy nhiên, trong giao tiếp thường nhật, người Philippines lại thường sử dụng “Taglish” - sự pha trộn giữa tiếng Tagalog bản địa và tiếng Anh. Việc dùng lẫn lộn hai ngôn ngữ này trong một câu nói là điều phổ biến, đặc biệt trong các cuộc trò chuyện thân mật.
Ngôn ngữ cơ thể cũng được sử dụng linh hoạt. Những biểu cảm như nhướn mày, mỉm cười nhẹ, hay gãi đầu đều có thể truyền tải thái độ, cảm xúc của người nói. Đặc biệt, việc viết tắt trong tin nhắn điện thoại đã trở nên quen thuộc trong cả đời sống cá nhân lẫn môi trường công sở. Không hiếm gặp cảnh một người bất ngờ kiểm tra điện thoại, trả lời tin nhắn hay cuộc gọi ngay trong cuộc họp.
Người Philippines thoải mái trong việc thể hiện cảm xúc cá nhân, song thường kiềm chế cơn giận nơi công cộng để tránh bị coi là thiếu lịch sự. Các cử chỉ như bắt tay, khoác vai đều được xã hội chấp nhận như cách thể hiện sự thân thiện và gần gũi.
Dễ gần, hiếu khách và cởi mở là những nét nổi bật trong tính cách người Philippines. Họ không ngại bắt chuyện với người lạ, thường xuyên mỉm cười khi giao tiếp, tạo cảm giác thân thiện và dễ chịu cho đối phương - dù đó là một người bạn lâu năm hay một vị khách lần đầu gặp mặt.
Các cuộc hẹn
Tại Philippines, các cuộc hẹn ăn trưa hoặc tối thường được sắp xếp cá nhân qua điện thoại, sau đó mới được thư ký hoặc trợ lý xác nhận lại. Người đưa ra lời mời thường là người chi trả. Khách mời hiếm khi gọi các món đắt nhất trừ khi được chủ tiệc đề nghị. Hình thức buffet cũng phổ biến trong các buổi tiếp khách.
Người Philippines có thói quen thưởng thức một ly rượu nhẹ hoặc cocktail trước khi bắt đầu bữa tối. Các vấn đề kinh doanh thường chỉ được đề cập sau khi không khí đã trở nên thoải mái, thân thiện. Trang phục tham dự nên lựa chọn phù hợp với địa điểm và tính chất buổi gặp.
Mặc dù thư mời thường kèm theo yêu cầu RSVP (vui lòng hồi đáp), người Philippines không quá chú trọng đến việc hồi đáp. Do đó, tốt nhất nên gọi điện xác nhận lại trước sự kiện một đến hai ngày. Trong các dịp trang trọng, chỗ ngồi thường được sắp xếp trước; hàng ghế đầu dành cho khách VIP. Những người được mời phát biểu sẽ là điểm nhấn trong các buổi tiệc hoặc hội họp. Hình thức giải trí nhẹ nhàng, thậm chí là karaoke, cũng rất được ưa chuộng. Việc một vị khách quan trọng ngẫu hứng cất tiếng hát không phải là điều hiếm gặp - thậm chí còn là một điểm cộng trong quan hệ kinh doanh.
Mùa lễ hội tại Philippines kéo dài, đặc biệt là dịp Giáng Sinh - vốn được xem là dài nhất thế giới. Đây cũng là dịp để thể hiện sự tri ân đối với những người bạn thường xuyên tương tác như bảo vệ, thư ký, trợ lý hay khách hàng thân thiết. Quà tặng phổ biến bao gồm túi quà từ sản phẩm công ty, lịch hoặc vật dụng văn phòng có in logo.
Thời gian lý tưởng để xử lý công việc là giữa buổi sáng hoặc đầu giờ chiều. Nhiều thương vụ được hoàn tất thông qua các buổi gặp thân mật như bữa ăn, tiệc xã giao hoặc chơi golf. Tuy nhiên, trừ khi được sắp xếp trước, không nên bàn công việc vào cuối tuần hoặc ngày nghỉ.
Là quốc gia có đa số dân theo đạo Thiên Chúa, Philippines tạm ngưng hầu hết hoạt động kinh doanh vào Thứ Năm và Thứ Sáu Tuần Thánh. Bên cạnh đó, kể từ ngày 15/12 đến hết năm, các cơ quan thường giảm dần hoạt động để nhường chỗ cho các cuộc họp mặt cuối năm. Vì vậy, các cuộc họp quan trọng nên được lên lịch trước khoảng thời gian này.