Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc của Đoàn lãnh đạo Ủy ban nhân dân TP.HCM tại Nhật Bản từ 23 đến 29 tháng 10 năm 2022 do bà Phan Thị Thắng - Ủy viên Ban Thường vụ Thành Ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM dẫn đầu, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố (ITPC) đã phối hợp với chính quyền tỉnh Hyogo tổ chức Hội nghị Xúc tiến Hợp tác kinh tế giữa tỉnh Hyogo và TP.HCM năm 2022. Hội nghị có chủ đề “Hợp tác phát triển bền vững ngành logistics” diễn ra tại tỉnh Hyogo ngày 26/10/2022.

Hội nghị lần này tiếp nối thành công của chương trình “Hội nghị Thúc đẩy hợp tác phát triển kinh tế TP.HCM Hyogo” lần thứ nhất đã được tổ chức tại tỉnh Hyogo tháng 4/2017. Hội nghị đã được luân phiên tổ chức trong ba năm liên tục từ 2017, 2018 và 2019 tại hai địa phương. Hai năm qua trong bối cảnh dịch bệnh Covid, chương trình được tổ chức trực tuyến.

Năm 2022, dịch Covid dần được kiểm soát, tình hình kinh tế - xã hội hai nước từng bước phục hồi và ổn định là dịp để hai địa phương tiếp tục thúc đẩy hợp tác, góp phần thực hiện Tuyên bố chung “Hướng tới việc mở ra một giai đoạn mới của quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á” được thông qua sau chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Phạm Minh Chính cuối năm 2021.

Chủ trì Hội nghị có bà Phan Thị Thắng - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM và ông Katayama Yasutaka - Phó Thống đốc tỉnh Hyogo. Ngoài ra về phía Thành phồ Hồ Chí Minh có sự tham gia của 11 đại diện sở ngành và 18 doanh nghiệp TP.HCM thuộc các lĩnh vực logistics, lương thực thực phẩm, công nghệ thông tin, hạ tầng khu công nghiệp. Phía Hyogo có 45 đại diện của sở ngành, doanh nghiệp tham dự.

Mở đầu Hội nghị, ông Katayama Yasutaka - Phó Thống đốc tỉnh Hyogo cho biết ông rất vui mừng đón tiếp Đoàn lãnh đạo Ủy ban nhân dân TP.HCM và các doanh nghiệp Việt Nam sang thăm và làm việc tại Nhật Bản. Phó Thống đốc trân trọng cảm ơn Lãnh đạo Ủy ban nhân dân TP.HCM đã có những chỉ đạo xuyên suốt và thiết thực trong việc triển khai quan hệ hợp tác giữa hai địa phương. Theo ông Yasutaka, kể từ sau chuyến thăm của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết năm 2017, quan hệ giữa hai quốc gia cũng như của tỉnh Hyogo và TP.HCM ngày càng phát triển. Số công ty Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam từ năm 2012 đến năm 2021 đã tăng gấp đôi. Nhiều doanh nghiệp Nhật Bản tham dự các hội nghị xúc tiến đầu tư vào Việt Nam do hai bên cùng tổ chức.

Hiện Hyogo đang hướng tới phát triển bền vững, phát triển nền kinh tế xã hội không dùng carbon, giảm thiểu chất thải ra môi trường. Do vậy hai thành phố đã phối hợp tổ chức chủ đề phát triển bền vững và đặc biệt là trong lĩnh vực logistics hôm nay. Phó Thống đốc hy vọng các doanh nghiệp hai địa phương sẽ tìm thấy cơ hội giao lưu và kinh doanh mới sau Hội nghị và mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản nói chung, TP.HCM và tỉnh Hyogo nói riêng luôn bền chặt, ngày càng phát triển.

Quan hệ kinh tế Nhật Bản – Việt Nam

Phát biểu tại Hội nghị, bà Nishiura Mizuho, đại diện Viện Nghiên cứu Nhật Bản đã giới thiệu về mối quan hệ kinh tế, giao thương sau gần 50 năm giữa hai nước kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (1973 - 2022). Theo kết quả nghiên cứu, người dân tại Nhật Bản và Việt Nam đang hồi phục, mặc dù vẫn đang có những làn sóng Covid mới. Nền kinh tế thế giới cũng trong quá trình phục hồi sau đại dịch. Tỷ lệ tăng trưởng GDP thực tế đang tăng trở lại. GDP của Nhật Bản sau đợt tăng trưởng âm đã đạt mức tăng trường gần 2% vào tháng 7 năm 2022. Hoa Kỳ, Trung Quôc và Việt Nam có mức tăng trưởng tốt hơn.

 Bên cạnh sự phục hồi của nền kinh tế thế giới sau đại dịch Covid, lạm phát vẫn ở mức cao do sự kéo dài của suy thoái kinh tế và chính sách thắt chặt tiền tệ của chính phủ các nước. Tuy nhiên trong bối cảnh ấy, kinh tế Nhật Bản đạt mức tăng trưởng cao với GDP của Nhật Bản tăng trưởng 3 liên tiếp từ đầu năm, đưa nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới này trở về quy mô như thời điểm trước đại dịch, trong đó có sự phục hồi trong tiêu dùng cá nhân (tập trung vào tiêu dùng dịch vụ). Theo số liệu thống kê, tiêu dùng cá nhân, vốn chiếm hơn 50% GDP của Nhật Bản đã tăng 1,2% trong quý II/2022 sau khi các biện pháp hạn chế phòng dịch Covid đối với các hoạt động kinh tế được nới lỏng. Đầu tư vốn vẫn tiếp tục có xu hướng tăng, một phần do các khoản đầu tư liên quan đến khử cacbon.

Quan hệ kinh tế Nhật - Việt ổn định. Tỷ trọng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước gần như bằng nhau qua các năm. Cụ thể số lượng du khách từ Việt Nam đến Nhật Bản cao nhất trong nửa đầu năm nay, đạt 127.600 người, chiếm tỷ lệ 24,8% tổng số du khách đến Nhật Bản so với 1,6% trong năm 2019. Kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam năm 2021 đạt hơn 2 nghìn tỷ yên, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 2,4 nghìn tỷ yên (chiếm tỷ lệ 3% tổng xuất khẩu của Nhật Bản). Riêng tỉnh Hyogo, kim ngạch xuất khẩu vào Việt Nam năm 2021 đạt 250 tỷ yên, kim ngạch nhập khẩu 150,5 tỷ yên. Đối với Hyogo, tỷ trọng xuất nhập khẩu của Việt Nam lớn hơn so với các nước còn lại, thể hiện mối quan hệ Việt - Nhật nói chung ngày càng đi vào thực chất.

Thành phố Hồ Chí Minh – môi trường đầu tư hấp dẫn, phục hồi nhanh chóng sau những tác động nặng nề của Covid-19

Tính từ năm 1988 đến nay, Nhật Bản có hơn 1.546 dự án đầu tư, kinh doanh tại TP.HCM, với tổng vốn hơn 5,5 tỷ USD, đứng thứ 3/100 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Thành phố, chiếm 9,9% tổng vốn đầu tư của doanh nghiệp nước ngoài tại đây. Hiện các nhà đầu tư Nhật Bản đang tập trung đầu tư vào các ngành: công nghiệp chế biến, chế tạo, bán buôn và bán lẻ; sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy; kinh doanh bất động sản, thông tin và truyền thông. Riêng đầu tư từ các doanh nghiệp tỉnh Hyogo vào TP.HCM đã có 34 dự án, với tổng vốn đầu tư gần 22 triệu USD, tập trung vào lĩnh vực khoa học công nghệ, logistics, thương mại, dịch vụ.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Đào Minh Chánh - Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM đã thông tin về các thế mạnh của môi trường đầu tư của Thành phố Hồ Chí Minh như cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và các cơ sở dịch vụ được đánh giá là tốt nhất của cả nước. Bên cạnh việc áp dụng các chính sách của Trung ương, TP.HCM đã chủ động thực hiện các biện pháp cải cách thủ tục hành chính, trong đó định kỳ hàng năm, Thành phố đều có những diễn đàn trao đổi với doanh nghiệp để lắng nghe ý kiến, từ đó có giải pháp hỗ trợ cho doanh nghiệp kịp thời; tích cực áp dụng công nghệ thông tin vào việc giải đáp các khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp như vận hành Hệ thống Đối thoại Doanh nghiệp - Chính quyền Thành phố, Cổng thông tin điện tử Thương mại và Đầu tư. Trong thời gian tới, TP.HCM chủ trương thu hút đầu tư theo hướng chọn lọc, bền vững, chuyển dần từ chiều rộng sang chiều sâu theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sử dụng ít tài nguyên, năng lượng, áp dụng công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường. 

Thành phố Hồ Chí Minh - Định hướng phát triển ngành logistics

Góp phần làm rõ chủ đề “Hợp tác phát triển bền vững ngành logistics” của Hội nghị, ông Lê Huỳnh Minh Tú - Phó Giám đốc Sở Công Thương giới thiệu về định hướng phát triển ngành logistics TP.HCM.

Hiện nay, Việt Nam đang bước vào thời kỳ hội nhập sâu hơn và rộng hơn về kinh tế; Việt Nam đã tham gia, ký kết 15 Hiệp định thương mại tự do (FTA) và dần gỡ bỏ các rào cản thuế quan và phi thuế quan, mang đến kỳ vọng mở rộng thị trường cho cả xuất khẩu - nhập khẩu và phân phối nội địa. Thương mại gia tăng sẽ là nhu cầu, là động lực cho sự phát triển của dịch vụ logistics và ngược lại. Trên cơ sở đó, Thành phố đặt mục tiêu phải phát triển logistics trở thành 01 ngành dịch vụ mũi nhọn, với các mục tiêu cơ bản sau:

(1) Tốc độ tăng trưởng doanh thu dịch vụ logistics của doanh nghiệp TP.HCM đạt 15% vào năm 2025 và đạt 20% vào năm 2030.

(2) Tỷ trọng đóng góp của logistics vào GRDP TP.HCM đến năm 2025 đạt 10% và đến năm 2030 đạt 12%. Góp phần kéo giảm chi phí logistics cả nước so với GDP quốc gia đến năm 2025 còn khoảng 10 - 15%.

(3) Đến năm 2025, tỷ lệ thuê ngoài dịch vụ logistics đạt 60% và đến năm 2030 đạt 70%.

(4) Đến năm 2025, tỷ lệ doanh nghiệp 3PL, 4PL chiếm 3% - 5% trong tổng số doanh nghiệp logistics TP.HCM, hướng đến hình thành đội ngũ doanh nghiệp nòng cốt, có khả năng dẫn dắt thị trường dịch vụ logistics khu vực phía Nam và cả nước.

 (5) Và đặc biệt, phải hình thành hệ thống trung tâm logistics trên địa bàn Thành phố để làm nơi trung chuyển, kết nối các luồng hàng lưu thông trong nước và xuất nhập khẩu.

Để đạt các mục tiêu nêu trên, Ủy ban nhân dân Thành phố đã có kế hoạch tổng thể phát triển ngành logistics trên địa bàn TP.HCM đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; với 06 nhiệm vụ chủ yếu gồm: phát triển nguồn nhân lực, phát triển hạ tầng, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (chuyển đổi số); xúc tiến cung ứng dịch vụ logistics, hợp tác, liên kết với các tỉnh/thành lân cận (liên kết vùng).

Về hợp tác với các đối tác Nhật Bản, ông Lê Huỳnh Minh Tú đề nghị cụ thể tập trung vào 02 nhóm giải pháp: phát triển nguồn nhân lực và phát triển hạ tầng. Ông cũng đề xuất với các đối tác Nhật Bản phối hợp về đào tạo nhân lực, gồm đào tạo ngắn hạn cho nhóm lao động giản đơn và đào tạo dài hạn, chuyên sâu (đại học, sau đại học) cho nhóm quản lý cấp cao, các chuyên gia để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động logistics tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh phát triển nguồn nhân lực, Thành phố Hồ Chí Minh xác định giải pháp phát triển hạ tầng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, trong đó cần thiết phải hình thành hệ thống trung tâm logistics. Thành phố đã xây dựng và phê duyệt Đề án phát triển ngành logistics TP.HCM đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, mô hình “trung tâm logistics” với tính chất là 01 khu phức hợp, cung cấp đầy đủ tất cả dịch vụ logistics cho doanh nghiệp. Qua đó, bài trình bày cũng giới thiệu cụ thể về các trung tâm logistics dự kiến thành lập và kêu gọi đầu tư trong thời gian tới như: Trung tâm logistics Khu Công nghệ Cao, Trung tâm logistics Cát Lái - Phú Hữu, Trung tâm logistics Long Bình, Trung tâm logistics Linh Trung, Trung tâm logistics Củ Chi, Trung tâm logistics Tân Kiên, Trung tâm logistics Hiệp Phước... để nhà đầu tư, đối tác Nhật Bản quan tâm và kết nối, đầu tư.

Ông Kawai Soichi, Giám đốc Công ty TNHH Công nghiệp nặng Kawasaki cho biết, là đơn vị duy nhất trong chuỗi cung ứng hydro, Công ty sẽ đóng góp vào mục tiêu cho nền kinh tế không sử dụng carbon. Với tính ưu việt như: hydrogen từ nhiên liệu hóa thạch liên kết với CCS sẽ trở thành nguồn cung cấp năng lượng rộng lớn và giá cả phải chăng mang lại sự tăng trưởng công nghiệp; không có khí thải CO2 khi được sử dụng do đó bảo vệ môi trường. Sản xuất hydro bắt đầu từ nhiên liệu không tái tạo chuyển sang năng lượng tái tạo trong tương lai. Công ty Kawasaki tự hào đóng góp vào thành tựu của công nghệ khử carbon, là công ty duy nhất trên thế giới sở hữu toàn bộ công nghệ của chuỗi cung ứng hydro để sản xuất, vận chuyển, lưu trữ và sử dụng.

Phát biểu kết luận tại Hội nghị, bà Phan Thị Thắng - Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định, trên nền tảng mối quan hệ hữu nghị hợp tác tốt đẹp giữa hai địa phương, cùng với sự quyết tâm của chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và người dân, hai địa phương chắc chắn sẽ thực hiện được những mục tiêu đề ra nhằm thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hợp tác giữa TP.HCM và Hyogo trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt về logistic, lĩnh vực mà Hyogo có thế mạnh và Thành phố đang có nhu cầu kêu gọi đầu tư.

Chính quyền TP.HCM cũng tiếp tục khẳng định sự nỗ lực trong bảo đảm môi trường chính trị - xã hội ổn định, bảo hộ quyền và lợi ích chính đáng cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài nói chung, doanh nghiệp Nhật Bản nói riêng, trong đó có doanh nghiệp tỉnh Hyogo, hoạt động ổn định, lâu dài và hiệu quả tại Thành phố. Những đề xuất cho các chương trình hợp tác, đầu tư... mà hai địa phương phối hợp và triển khai trong năm 2023 sẽ góp phần đánh dấu một bước tiến mới trong mối quan hệ ngoại giao 50 năm giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Nguồn: Phòng TT - ITPC